Czy czekasz na pierwsze słowo swojego dziecka? Kiedy dziecko powinno wypowiedzieć pierwsze słowo, czy zdanie? Jaki jest problem współczesnych dzieci w rozwijaniu mowy ?Jak rozwijać mowę u dzieci i dlaczego jest ważny w jego rozwoju? Jeżeli nurtują Cię te pytania, zapraszam, czytaj dalej...
Nauka mowy u dzieci zaczyna się już w okresie prenatalnym, gdy dziecko słyszy głos matki, ojca już w tym okresie dziecko zaczyna reagować na otaczające je dźwięki.
Nauka mowy to długotrwały proces, który jest bardzo ważnym elementem w rozwoju małego dziecka. Gdyż język wpływa na jego myślenie i rozumienie otaczającego go świata. Brak jednej umiejętności na danym etapie rozwoju, zmienia warunki pozostałych funkcji poznawczych, a czasem nawet uniemożliwia dalszy rozwój. Dlatego brak umiejętności mowy, może wpłynąć negatywnie na umiejętności motoryczne, manualne i dominacje stronną, na zabawę, spostrzeżenia wzrokowe i słuchowe, naśladownictwo i umiejętności społeczne.. Mowa daję możliwość przyswajania wiedzy o świecie. Poprzez komunikację człowiek staje się członkiem grupy społecznej, a jej brak w szybkim tempie prowadzi do wykluczenia ze społeczności. Przez co osoba taka może poczuć się osamotniona. Częstym błędem rodziców jest zakładanie, że dziecko nauczy mówić się w przedszkolu. Dziecko nie będzie drugiemu tłumaczyło co oznacza słowo np. ,,Pobawisz się ze mną?" tylko pójdzie do innego dziecka, z którym bez większych problemów będzie się swobodnie komunikowało. Pozostawiając dziecko niekomunikujące się odosobnione. Dodając do tego, ze ani trzylatek, ani czterolatek nie powinien się uczyć artykulacji i gramatyki od swoich rówieśników.
Co jest stanowi problem w rozwoju mowy u dzieci?
Przede wszystkim symulacja obrazem, czyli telewizor, komputer, smartfon. szybko zmieniające się bodźce wzrokowe. Są one przetwarzane w prawej półkuli mózgu, silnie wzmacniają jej aktywność, przy czym hamują rozwój lewej półkuli mózgu, odpowiedzialnej za uczenie się mowy i pisma.
Dzieci najczęściej oglądają telewizor samotnie, tworząc swój nieprawdziwy przekaz językowy.. D.de Kerckhove twierdzi, że szybkość programu telewizyjnego jest tak prędka, że naszej percepcji brakuje pół sekundy na to by przetworzyć informacje.
Stajemy się tylko bierną ofiara tego co oglądamy. Z cała pewnością możemy stwierdzić, że dziecko nie jest w stanie przez oglądnie telewizji przyswoić naukę o otaczającym go świecie, lub nauczyć się języka. Telewizja nie rozwija słownictwa, bajki to przede wszystkim szybko zmieniające się obrazy, które jedynie mogą dziecko pobudzić i rodzić nadmierną ekscytację. Nie bez znaczenia są też animowane kreskówki, w których część bohaterów filmowych prezentują wady wymowy, co jest przez dzieci naśladowane.
Podczas spacerów w wózku, dziecko jest odwrócone tyłem do osoby dorosłej, a tylko poprzez kontakt wzrokowy jest możliwość nauki komunikacji i prowadzenie swobodnego dialogu. Dziecko odwrócone plecami traci możliwość słuchania mowy, obserwowania mimiki, czy uczenia się nowych słów.
Podczas jazdy samochodem, gdzie istniała by możliwość dialogu z dzieckiem o otaczającym go świecie za oknem, rodzice często wykorzystują elektryczne niańki.
W pędzie jakim, żyjemy, tez nie daje dziecku dużego pola do nauki języka, np ubierająca w pośpiechu dziecko matka, nie powie do dziecka:,, Proszę, załóż tą grubą niebieska kurtkę, bo jest zimno na dworze". Częściej dziecko słyszy:,,Ubieraj się!"
Tymczasem podobnie jak my uczymy się języków obcych, tak dzieci im częściej się komunikujemy w danym języku tym szybciej go przyswajamy i bardziej opanowujemy.
Więc jakich umiejętności językowych powinno przyswajać dziecko, w poszczególnych etapach swojego życia?
Ucząc się mowy podstawą jest jej rozumienie, podobnie jest gdy przyswajamy języki obce.
Rozwój mowy u dzieci - na początek musimy zauważyć, że dziecko rozumie co do niego mówimy, a więc w wieku:
Podawanie zabawki na polecenie poparte gestem.
Rozumienie prostych wypowiedzi językowych.
Wypowiadanie samogłosek i sylab w celu przekazania znaczeń (można już usłyszeć pierwsze mama, tata).
Podawanie zwierzątek nazywanych wyrażeniami dźwiękonaśladowczymi. (np. piesek-hau, hau, kotek-miau, miau, kura-ko,ko itp).
Reagowanie na własne imię.
Wypowiadanie kilku wyrazów.
Łączenie dwóch wyrazów w wypowiedziach (pierwsze zdania).
Powtarzanie usłyszanych wyrazów.
Użycie czasowników, przymiotników, przysłówków, zaimków.
Podejmowanie dialogu z kukiełką.
Liczenie do trzech.
Odpowiadanie na pytania do ilustracji.
36 miesięcy:
Opowiadanie historyjki obrazkowej.
Wypowiadanie i wykonywanie poleceń
Odpowiadanie na pytania dlaczego?
W jaki sposób wspomagać rozwój mowy u dziecka:
Dziecko zaczyna mowę od wyrazów dźwiękonaśladowczych, u nas bardzo lubianą prze mojego syna książką była ,, Pucio uczy się mówić"
Świetna książka opowiadająca o chłopcu -Puciu, z kolorowymi ilustracjami i wyrazami dźwiękonaśladowczymi. Nawzajem pokazujemy, jakie przedmioty czy osoby widzimy i jakie dźwięki słyszymy. Mojemu synowi w tamtym okresie bardzo się podobała, myślę, że jest bardzo dobra książeczką do początkowej nauki języka.
Bardzo ważnym elementem w rozwoju mowy jest wspólna zabawa, Dziecko poprzez zabawę uczy się intuicyjnie rozumieć, bez którego język nie może się rozwijać.. Potrzebne tu będą zabawki np. figurki zwierząt, figurki postaci, plastikowe garnki, zabawkowy dystrybutor benzyny, zabawkowa kuchenka, zestaw mały lekarz itp..
Zaczynamy zabawę pokazujemy dziecku figurkę zwierzątka i mówimy: ,, Piesek idzie"- pokazujemy jak idzie. ,,Piesek pije"-pokazujemy jak piesek pije z miski. ,,Piesek widzi kotka" -pokazujemy kotka.,, Piesek biegnie"-pokazujemy jak piesek biegnie, ..Kotek biegnie"- pokazujemy jak biegnie kotek".itp. Zabawa polega mówieniu jak najkrótszych zdań, tak by dziecko mogło zrozumieć i pokazywaniu.
Rozwijając mowę, ważne tez są zabawy tematyczne np. ,,u lekarza",,,w sklepie", ,,urodziny",,, u babci".Zabawy te wymagają współdziałania i rozumienia wypowiedzi językowych.
Dorosły z dzieckiem uzgadnia rolę, np. ,,Ja jestem lekarzem, a ty jesteś pacjentem".
Każdy dostaje swoje akcesoria i naśladujemy wizytę u lekarza. Jeżeli dziecko nie umie jeszcze wypowiadać słów, rodzic powinien wypowiedzieć kwestie właściwe dla jednej i drugiej roli.
Kolejna dobra metoda jest pokazywanie obrazków, gdzie znajduję się tylko jeden przedmiot np pokazujemy dom i mówimy głośno ,,Dom".
Bardzo przydatną książką jest seria ,,Słucham i uczę się mówić" -Jagoda Cieszyńska i Elżbieta Wianecka.
Dobrą metoda do nauki mowy jest również zabawa w teatrzyk, odgrywanie różnych scenek. My odgrywaliśmy najczęściej ,,Czerwonego kapturka", do tej pory syn bardzo lubi ta bajkę. Jeżeli nie mamy pomysłu jak takie teatrzyki zrobić, poleciłabym zeszyt. ,,Świat opowiadany"-Scenariusze obrazkowe do zajęć rozwijających mowę z małymi dziećmi od 2 roku życia. "-Dorota Szubstarska. Ale myślę, że z młodszymi też z powodzeniem można się bawić.
Przykładowa scenka z zeszytu,, Świat opowiadany"
W zeszycie jest również krótki scenariusz podpowiadający w jaki sposób bawić się z dzieckiem.
Zeszyt składa się z 17 scenariuszy, przy jej pomocy dziecko nabywa wiedzy o świecie, wchodzenie w rolę społeczne, poszerza relacje komunikacyjne. Zeszyt ten uczy także naśladownictwa, który jest podstawa w nauce nie tylko języka, ale wielu innych aspektów w życiu. Wszystkie zadania funkcji poznawczych; komunikacyjnych, wzrokowych, słuchowych, społecznych i motorycznych wymagają naśladownictwa, ponieważ pierwszy etap uczenia się dokonuję się właśnie przez naśladownictwo.
System językowy kształtuję myślenie dziecka, które ma swoje odzwierciedlenie w mowie. Każdy kolejny etap podnosi funkcjonowanie rozwoju dziecka, także warto poświęcić dziecku czas na kształtowanie komunikacji, gdyż ten etap jest niezbędny do prawidłowego rozwoju małego człowieka.
Comments