Kleszcze co to jest? Dlaczego część ludzi jest bardziej podatna na ukąszenie kleszcza? Gdzie występuję ? Jakie roznosi choroby ?Jak się przed nimi chronić? Jak bezpiecznie usunąć kleszcza?
Kleszcze są powiązane z pająkami, roztoczami i skorpionami. Jest ich prawie 900 gatunków, z czego w Polsce żyje 19. W Polsce najbardziej powszechne są trzy rodzaje kleszczy:
Kleszcz pospolity ( na zdjęciu powyżej) Żyje głównie w lasach, na paprociach, roślinach leśnych. Atakuje liczne ssaki, ptaki i człowieka. Choroby jakie roznosi to: , borelioza - choroba wielonarządowa, czyli taka która wywołuje szereg objawów, po których trudno ja rozpoznać. Najbardziej znanym objawem jest rumień wędrujący, który również nie zawsze występuję w trakcie choroby. Początkowo ma on kształt regularnego koła, pojawiający się w miejscu ukąszenia, ale nie zawsze, czasami może być widoczny w zupełnie innym miejscu ciała, stąd jego nazwa rumień wędrujący. Po za tym u zarażonego objawami choroby mogą być; zaburzenia wzroku, paraliż twarzy, chwilowy zanik słuchu lub szumy, drganie mięśni, osłabienie, ostre bóle skórne, odczucia zimna lub gorąca, bez wyraźnej przyczyny, problemy z wymową.
Kleszczowe zapalenie mózgu, choroba ta objawia się po 7-14 dniach od ukąszenia kleszczem, początkowo jej objawy przypominają grypę. Po tygodniu choroba ustępuję samoistnie. Faza objawowa ma charakterystyczne objawy zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych. Gorączka ok 40°, chorzy skarżą się na bóle głowy z towarzyszącą sztywnością karku lub innymi objawami oponowymi. W ciężkich przypadkach może dojść do utraty świadomości, zaburzenia orientacji, koncentracji i pamięci.
Kleszcz pospolity rzadko zaraża chorobami tj. tularemia, anaplazmoza, babeszjoza.
Obrzeżek gołębi - to ptasi kleszcz,
występują w miejscach gdzie gnieżdżą się ptaki ;
gołębnikach, kurnikach itp. przez co
łatwo tez przedostaję się do domu. Ukąszenie tym rodzajem kleszcza, jest bolesne, powoduj a obrzęk skóry. Niestety w niektórych przypadkach może to potrwać nawet kilka lat.
Często dochodzi do powiększenia węzłów chłonnych, oraz zapalenia naczyń limfatycznych. Oprócz tego mogą dojść różne objawy chorobowe; gorączka, biegunka, nudności, wymioty, zawroty głowy, utrata apetytu, duszności, zaburzenia widzenia, pokrzywka.
Kleszcz łąkowy -Pajęczaki te, przystosowały się do zasiedlania suchych i silnie nasłonecznionych miejsc. Mogą to być np. sady, łąki, ale także parki. Ich ,,ulubieńcami są psy i koty. Kleszcz łąkowy roznosi takie choroby jak babeszjoza- występująca zarówno u ludzi jak i zwierząt
( niedoskonałość w jej diagnostyce spowodowała, że mogła być mylona z innymi chorobami), która prowadzi do zniszczenia znacznej części czerwonych krwinek i tym samym do anemii. Dochodzi do znacznego uszkodzenia narządów wewnętrznych, w szczególności nerek i wątroby. Dodatkowo mogą wystąpić silne zaburzenia pracy układu krążenia, a także żółtaczka. Kleszcz łąkowy wywołuję również boreliozę.
Globalnie lista chorób przenoszonych przez kleszcze jest znacznie dłuższa. Zdarza się, ze jednym ukąszeniem kleszcz może nas zarazić kilkoma chorobami. Leczenie w takich przypadkach może być trudne.
Dlaczego część ludzi jest bardziej odporna na ukąszenia kleszcza?
Nowe badanie przeprowadzone w Czechach pokazuje, dlaczego te pajęczaki wielkości mogą być bardziej przyciągane do niektórych gospodarzy niż innych.
Badanie zostało niedawno opublikowane w Annals of Agricultural and Environmental Medicine. Naukowcy przetestowali 100 kleszczy pospolitych Ixodes ricinus , które występują głównie w całej Europie, pod kątem preferencji dla kropli każdej grupy krwi - A, B, AB i 0.
Okazało się, ze kleszcze bardziej przyciągają osobniki z grupą krwi A, aż 36 %, natomiast na przedstawicieli grupy krwi B przyciągnęło zaledwie 15 % małych pasożytniczych zwierząt. Oznacza to, że grupa krwi danej osoby może być jednym z czynników zwiększających ryzyko ukąszenia przez kleszcza i przenoszenia niebezpiecznych chorób.
Występowanie
Kleszcze żyją praktycznie we wszystkich zakątkach Europy, ale duże siedliska zarażonych osobników występują tylko w niektórych regionach.
Pasożyty te szczególnie licznie występują na skrajach drzewostanów, zacienionych polanach, wzdłuż ścieżek leśnych, na obrzeżach wilgotnych łąk, nadbrzeżach stawów, jezior i rzek. Od kleszczy nie są wolne tereny zurbanizowane, szybko rosnące populacje pajęczaków anektują kolejne parki, skwery czy ogrody.
https://www.ecdc.europa.eu/sites/portal/files/images/ticks-maps-Ixodes-ricinus-April-2017.jpg
Legenda:
Czerwone pole- występowanie, żółte pole-prawdopodobne występowanie, zielone pole-brak występowania, szare pole-brak informacji dotyczących występowania kleszczy
Jak chronić się przed kleszczami?
Najlepszym sposobem uniknięcia ukąszenia przez kleszcze jest świadomość.Ważne jest, aby zrozumieć, że kleszcze nie mogą skakać ani latać.Zamiast tego cierpliwie czekają na trawie lub liściach krzaków i drzew, aż człowiek lub zwierzę zbliży się wystarczająco blisko, aby mogli się do nich przywiązać.
Dlatego zawsze trzymaj się w centrum trasy podczas wędrówki po lesie. Jeśli biwakujesz, nie siedź na ziemi ani nie przechodź przez ściółkę z liści.
Kleszcz niekoniecznie natychmiast ugryzie, ale często poświęci trochę czasu na znalezienie odpowiedniego miejsca na skórze, dlatego ważne jest, aby przed wejściem do mieszkania umyć zwierzęta i zdjąć wierzchnie ubranie.
Noszenie długich rękawów i długich spodni oraz wsuwanie spodni do skarpet, włóż kapelusz, bądź czapkę, co może znacznie zmniejszyć ryzyko ukąszenia.
Dobrym pomysłem jest również noszenie jasnych ubrań, dzięki czemu łatwiej zauważyć na sobie kleszcza.
Ryzyko infekcji bakteryjnych wzrasta, im dłużej kleszcz jest przyczepiony, Po powrocie do domu dokładnie sprawdź, czy przed lustrem nie ma kleszczy. Im szybciej usuniesz wszystkie kleszcze, które się do ciebie przyczepiły, tym mniejsze ryzyko zarażenia się infekcją.
Na rynku są również dostępne różne preparaty odstraszające kleszcze. Warto zawsze sprawdzić atesty takiego produktu, by były bezpieczne dla zdrowia i sprawdzone preparaty. Nie używaj produktów zawierających OLE lub PMD u dzieci poniżej 3 lat.
Odzież i wyposażenie należy wypryskać produktami zawierającymi 0,5% permetryny.
Permetryna jest to środek owadobójczy, który odstrasza kleszcze, może być stosowana do odkażania butów, odzieży i wyposażenia kempingowego i zapewnia ochronę przez kilka prań. Alternatywnie możesz kupić odzież i sprzęt poddany działaniu permetryny np pieluszkach i chusteczkach, ubraniach. Trzeba mieć na uwadze, że permetryna w formie ciekłej może być trująca dla kotów, nie powinny mieć więc z nią kontaktu. Permetrynę stosuje się tylko na ubranie, nie pryskamy nią ciała.
Użyj repelentu chemicznego z DEET.
Są również dostępne różne mieszanki aromaterapeutyczną odstraszającą kleszcze.
Ultradźwiękowy przyrząd odstraszający kleszcze. Jest to małe urządzenie zasilane baterią, które emituje impulsy ultradźwiękowe. Według producenta impulsy blokują u kleszczy narząd Hallera, który kleszcze wykorzystują do namierzania żywiciela. W momencie, gdy narząd Hallera jest zablokowany, kleszcze nie są w stanie skutecznie polować. Tego urządzenie możemy bezpiecznie używać nawet przy najmniejszych dzieciach, ponieważ nie jest ono z żaden sposób szkodliwe.
Na temat odstraszaczy ultradźwiękowych wypowiedzieli się polscy naukowcy, którzy stwierdzili, że nie ma takiej opcji żeby działało. Ale według opinii moich znajomych twierdzą , że to działa. Jak twierdzi dr Marta Hajdul-Marwicz (specjalistka od kleszczy i chorób odkleszczowych) teoretycznie istnieje możliwość częściowego zablokowania narządu Hallera przez ultradźwięki.
Jak bezpiecznie usunąć kleszcza?
Wbrew powszechnej opinii kleszcza nie powinno się usuwać pęsetą, tylko specjalnym urządzeniem do usuwania kleszczy. Zakupić go możemy w aptece.
Profesjonalny sprzęt jest lepszy, gdyż może się zdarzyć, że usuniemy nie całego kleszcza, wyrwiemy tylko jego część. Nie dobrym pomysłem jest usuwanie kleszcza za pomocą pompki, gdyż może zacząć on wymiotować, wpuszczając przez to w nasz organizm toksyny i bakterie.Ważną rzeczą jest to by zrobić to jak najszybciej, najlepiej w ciągu 12 godzin.
kleszcza należy usunąć szybko, zdecydowanym ruchem, by nie dopuścić by zwymiotował,
kleszcz wpuszcza między skórą, a naczyniem krwionośnym enzymy, dzięki temu zasysa krew. W tym pozostaję część bakterii nawet gdy sprawnie usuniemy kleszcza. ( kleszcz nie musi zwymiotować, by nas zakazić). Powinniśmy odessać pozostałości śliny kleszcz za pomocą odpowiedniego urządzenia.
następnie naświetlamy lampką zbliżoną do ultrafioletu ( ma ono właściwości dezynfekujące).
kolejny krok to obróbka termiczna rany- nagrzewanym specjalnym urządzeniem (ścina się białko, czyli te bakterie i patogeny, które kleszcz wpuścił do organizmu)
ostatni etap to dezynfekcja miejsca, które ugryzł kleszcz.
Warto wiedzieć więc, że kleszcza nie można:
niczym smarować,
podpalać,
rozgniatać,
wykręcać,
wydłubywać igłą,
ściskać kleszczykami do paznokci.
Jeżeli nie potrafisz sam usunąć kleszcza, lepiej zgłosić się na pogotowie
Po usunięciu kleszcza obserwuj - jeśli po kilku dniach lub tygodniach od usunięcia kleszcza wystąpi wysypka lub gorączka, skontaktuj się z lekarzem i poinformuj go, że zostałeś wcześniej ukąszony.
Comments